Thoái hóa khớp gối thường được coi là “bệnh của người già”, tuy nhiên ngày càng nhiều người trẻ tuổi phải đối mặt với căn bệnh này. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng này và làm thế nào để phòng ngừa và điều trị hiệu quả? Thoái hóa khớp gối ở người trẻ có nguy hiểm không? Cùng Trang tin tức sức khỏe đời sống tìm hiểu nguyên nhân và cách phòng ngừa căn bệnh này để bảo vệ sức khỏe của bản thân.
Thoái hóa khớp gối ở người trẻ là gì?
Thoái hóa khớp gối là tình trạng sụn khớp gối bị bào mòn, gây đau nhức, hạn chế vận động và có thể dẫn đến biến dạng khớp. Sụn khớp đóng vai trò như một lớp đệm bảo vệ các đầu xương, giúp khớp vận động trơn tru. Khi sụn bị hư hại, các đầu xương sẽ cọ xát vào nhau, gây ra đau và viêm.
Nguyên nhân gây thoái hóa khớp gối ở người trẻ
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, chúng ta có thể chia thành các nhóm chính sau:
Do vận động:
- Chơi thể thao quá sức: Các vận động viên hoặc những người thường xuyên tập luyện các môn thể thao có cường độ cao dễ bị tổn thương khớp gối.
- Lặp đi lặp lại một động tác: Những công việc đòi hỏi phải lặp đi lặp lại một động tác như quỳ, ngồi xổm liên tục cũng có thể gây hại cho khớp gối.
Do bệnh lý:
- Viêm khớp dạng thấp: Đây là một bệnh tự miễn gây viêm các khớp, bao gồm cả khớp gối.
- Gout: Bệnh gout do tích tụ quá nhiều acid uric trong máu, gây viêm khớp cấp tính.
- Rối loạn chuyển hóa: Các bệnh như tiểu đường, béo phì có thể làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp.
>> Xem thêm: Phẫu thuật Thoái Hóa Khớp Gối: Khi Nào Nên Cân Nhắc?
Do chấn thương:
- Các chấn thương trực tiếp: Va chạm mạnh, tai nạn giao thông… có thể gây tổn thương sụn khớp.
- Chấn thương gián tiếp: Bong gân, rạn dây chằng nếu không được điều trị đúng cách có thể dẫn đến thoái hóa khớp.
Do yếu tố khác:
- Béo phì: Cân nặng quá lớn gây áp lực lên khớp gối, làm tăng tốc độ thoái hóa sụn khớp.
- Yếu tố di truyền: Một số người có nguy cơ cao bị thoái hóa khớp do yếu tố di truyền.
- Lối sống ít vận động: Ngồi nhiều, ít vận động khiến cơ bắp xung quanh khớp yếu đi, không hỗ trợ tốt cho khớp.
- Tuổi tác: Mặc dù thoái hóa khớp thường gặp ở người lớn tuổi, nhưng các yếu tố nguy cơ khác có thể khiến người trẻ tuổi cũng mắc phải.
Cơ chế gây thoái hóa khớp gối
Khi sụn khớp bị tổn thương, các đầu xương sẽ cọ xát vào nhau, gây ra tình trạng viêm, sưng và đau. Dần dần, sụn khớp bị bào mòn hoàn toàn, dẫn đến biến dạng khớp.
Triệu chứng của thoái hóa khớp gối
- Đau khớp: Đau nhức khớp gối khi vận động hoặc nghỉ ngơi, đặc biệt là khi đứng lên ngồi xuống.
- Sưng khớp: Khớp gối sưng, nóng, đỏ.
- Cứng khớp: Khó khăn khi vận động khớp gối, đặc biệt là vào buổi sáng.
- Biến dạng khớp: Ở giai đoạn cuối, khớp gối có thể bị biến dạng.
Cách điều trị thoái hóa khớp gối
Điều trị bảo tồn:
- Thuốc giảm đau: Giúp giảm đau, viêm.
- Vật lý trị liệu: Tăng cường sức mạnh cơ bắp xung quanh khớp, cải thiện vận động.
- Tiêm nội khớp: Tiêm các chất bôi trơn vào khớp để giảm ma sát.
- Giảm cân: Giảm áp lực lên khớp gối.
Điều trị phẫu thuật:
- Nội soi khớp: Loại bỏ các mảnh sụn vỡ, làm sạch khớp.
- Thay khớp gối: Thay thế khớp gối bị hỏng bằng khớp nhân tạo.
Phòng ngừa thoái hóa khớp gối
Thoái hóa khớp gối không chỉ là vấn đề của người già, mà ngày càng nhiều người trẻ tuổi cũng phải đối mặt. Để bảo vệ khớp gối của mình, bạn nên áp dụng những biện pháp phòng ngừa sau:
Duy trì cân nặng khỏe mạnh:
- Tại sao? Cân nặng quá lớn sẽ tạo áp lực lên khớp gối, làm tăng tốc độ thoái hóa sụn khớp.
- Làm thế nào?
- Ăn uống lành mạnh: Hạn chế đồ ăn nhiều dầu mỡ, đường, tinh bột.
- Tập thể dục đều đặn: Các bài tập cardio và sức mạnh giúp đốt cháy calo và giảm cân.
Tập thể dục phù hợp:
- Tại sao? Tập luyện giúp tăng cường cơ bắp xung quanh khớp gối, hỗ trợ khớp và cải thiện sự linh hoạt.
- Làm thế nào?
- Chọn các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội, yoga.
- Tránh các bài tập quá sức hoặc gây chấn thương cho khớp.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia thể dục trước khi bắt đầu bất kỳ chương trình tập luyện nào.
Chế độ ăn uống cân bằng:
- Tại sao? Một chế độ ăn uống giàu vitamin, khoáng chất giúp xương khớp chắc khỏe.
- Làm thế nào?
- Bổ sung canxi, vitamin D: Có nhiều trong sữa, các sản phẩm từ sữa, cá, trứng.
- Ăn nhiều rau xanh, trái cây: Cung cấp chất chống oxy hóa giúp bảo vệ tế bào.
Bảo vệ khớp trong sinh hoạt:
- Tại sao? Những hoạt động hàng ngày cũng có thể ảnh hưởng đến khớp gối.
- Làm thế nào?
- Ngồi đúng tư thế: Tránh ngồi quá lâu một chỗ, lưng thẳng.
- Đứng lên ngồi xuống từ từ: Tránh động tác đột ngột.
- Chọn giày dép thoải mái: Giày dép phù hợp giúp giảm áp lực lên khớp gối.
Khám sức khỏe định kỳ:
- Tại sao? Phát hiện sớm các vấn đề về khớp giúp điều trị kịp thời.
- Làm thế nào?
- Đi khám định kỳ theo khuyến cáo của bác sĩ.
- Thông báo cho bác sĩ nếu bạn có bất kỳ triệu chứng đau nhức khớp.
Tránh chấn thương:
- Tại sao? Chấn thương khớp gối là một trong những nguyên nhân chính gây thoái hóa khớp.
- Làm thế nào?
- Làm ấm cơ thể trước khi tập luyện.
- Sử dụng các dụng cụ bảo hộ khi tham gia các hoạt động thể thao.
- Đến bệnh viện ngay khi bị chấn thương.
Để bảo vệ khớp gối và phòng tránh thoái hóa, việc duy trì một lối sống lành mạnh là vô cùng quan trọng. Bằng cách duy trì cân nặng hợp lý, tập luyện đều đặn, ăn uống cân đối và bảo vệ khớp trong sinh hoạt hàng ngày, bạn có thể giảm thiểu đáng kể nguy cơ mắc bệnh. Hãy nhớ rằng, phòng bệnh luôn tốt hơn chữa bệnh. Nếu bạn có bất kỳ lo ngại nào về sức khỏe khớp gối, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.